Diest Online
Brouwerijen

Brouwerijen

Wist je dat Diest ooit een heuse bierstad was? Al in de middeleeuwen waren er enkele brouwerijen gevestigd in de stad. Vanaf de 17e eeuw floreerde de bierindustrie en tijdens de 19e eeuw was het brouwen van bier de belangrijkste nijverheid in de stad. Op het hoogtepunt waren er tientallen brouwerijen in de stad gevestigd.

Het Diesters bier werd een heus begrip dat zelfs in Brussel en Henegouwen werd gebrouwen. Tegenwoordig wordt het Diesterse Gildenbier nog steeds gebrouwen door Brouwerij Haacht.

Vanaf de 20e eeuw kende de Diesterse brouwerijen een terugval. De laatste grote brouwerij uit Diest sloot In 1979 haar deuren. Zo werd er voor het eerst sinds lang helemaal geen bier meer gebrouwen in de stad.

In 1995 werd er in de voormalige brouwerij “Duysters” een nieuwe kleinschalige huisbrouwerij opgericht met naam De Loterbol. Sindsdien wordt er weer bier gebrouwen in het centrum van Diest.

Zie http://www.loterbol.be

Het “Diesterse Bier”

De traditie van bier brouwen gaat terug tot in de middeleeuwen. Op verschillende plaatsen werd er bier gebrouwen dat hoofdzakelijk voor lokaal gebruik bestemd was. Vanaf de 17e floreerde de bierindustrie in de stad.

Rond 1860 ontwikkelden enkele Diesterse brouwers een nieuwe manier om bruin bier te brouwen. Aanvankelijk werd het Bruine bier gemaakt door het brouwsel van witbier opnieuw in te koken. In het nieuwe brouwproces werden uitheemse granen gebruikt en werd er tijdens het brouwen kalk toegevoegd om de donkere kleur van het bier te bevorderen. Dit nieuwe bruine bier viel bijzonder goed in de smaak en al snel gingen meerdere brouwerijen in de stad het “Diesterse Bier” brouwen, dat nog geen 10 jaar later al een begrip was in grote steden zoals Leuven, Brussel, Luik etc.

Zo werd het Diesters bier tot halverwege de 20e eeuw een belangrijk export-product en een heus begrip in de bierwereld. Zelfs buiten Diest werd er “Diesters Bier” gebrouwen, vb in Brussel en Henegouwen.

Het Gildenbier:

Het Diesterse Gildenbier is ongetwijfeld het bekendste bier van de stad. De naam van het bier vind haar oorsprong bij de schuttersgilden. Deze brouwden hun eigen sterk bier voor het jaarlijkse Gildenbal.

In de aanloop van het bal werd het bier opgeslagen in het gemeentehuis en streng bewaakt tot de avond van het gildenbal. De kandidaat-leden moesten om klokslag middernacht, al staande op 1 been, exact 1l Gildenbier drinken. Wie nadien nog overeind stond werd aanvaard als lid. Aan het einde van het bal werd het bier op flessen getrokken en kregen de leden het mee naar huis om het op fles te laten verder gisten tot een ware godendrank.

Het Diesterse Gildenbier werd door verschillende brouwerijen in de stad gebrouwen. Momenteel wordt het, volgens oud recept maar met ander water, nog steeds gebrouwen door Brouwerij Haacht, nabij Leuven.

De brouwershuizen:

De Diesterse brouwerijen waren gevestigd langs de oevers van de Demer, hoofdzakelijk langs de huidige Michel Theysstraat, maar ook langs de Koning Albertstraat waren er enkele percelen die langs achter toegang hadden tot de Demer. Terwijl de bier-industrie in Diest her-opleefde vanaf het laatste kwart van de 19e eeuw, kwam deze 100 jaar later ten einde.

Gelukkig zijn er nog enkele brouwershuizen bewaard gebleven die ons herinneren aan de Diesterse Biercultuur.

Brouwerij Cerckel

Michel Theysstraat 2, Diest

Brouwerij Cerckel was ongetwijfeld een van de bekendste brouwerijen in de stad. Er werd bier gebrouwen tot 1979. De brouwerswoning en bijhorende Park Cerckel zijn bewaard gebleven.

De Brouwketel

Michel Theysstraat 58a, Diest

In de Brouwketel was gerudende de 20e eeuw Brouwerij Duysters gevestigd. Sinds 1995 wordt er hier opnieuw bier gebrouwen door huisbrouwerij “De Loterbol”.

Brouwerij De Drie Kronen

Koning Albertstraat 72, Diest

Deze 18e eeuwse brouwerij heeft een voorgevel in prachtige rococco-stijl. Vanaf 1892 tot 1969 was hier Brouwerij René Duysters gevestigd

Brouwerij De Palmboom

Koning Albertstraat 74-76

Brouwerij de Palmboom vestigde zich in de 16e eeuw op het terrein van het voormalige Palmboomgasthuis. De huidige gebouwen dateren echter uit de 18e eeuw.

Brouwerij De Wereld

Michel Theysstraat 62

Dit brouwershuis dateert uit 1722

De Brouwerijen van Diest:

Brouwerij Cerckel:

Brouwerij Cerckel was gevestigd langs de Michel Theysstraat, op de voormalige site van het Minderbroederklooster. Deze kloosterlingen brouwden reeds in de 13e eeuw hun eigen biertje. Na de Franse revolutie werden de religieuzen verjaagd uit de stad en hun eigendommen geconfisqueerd. Anno 1820 had Fransiscus Piek hier een brouwerij, die in 1862 werd overgenomen door zijn zoon Charles Pieck. Deze slaagde er pas in 1881 om de aanpalende boomgaard en percelen te kopen van het voormalige Minderbroederklooster. Anno 1889 wordt de brouwerij weer overgenomen door Eduard Cerckel – Pieck, die in 1934 werd opgevolgd door zijn zoon Paul Cerckel.  Na zijn overlijden in 1979 sloot de brouwerij definitief haar deuren.

Brouwerij Cerckel was een van de bekendste brouwerijen in Diest, met een uitgebreid gamma aan biersoorten. De specialiteiten waren uiteraard het Gildenbier en de Very Diest. Deze laatste was een voedzaam, alcoholvrij, bier dat aangeraden werd aan vrouwen die borstvoeding gaven.

Hieronder een kleine greep uit de bieretiketten van Brouwerij Cerckel uit eigen collectie.

Brouwerij ‘t Hoefijzer / J. Ooms.

Brouwerij Het Hoefijzer was een zeer oude brouwerij die reeds in 1723 bier brouwde. De brouwerij was gevestigd langs de Michel Theysstraat 70, op het voormalige terrein van het “Klooster der Lorreinoozen”. De “Zusters van Augustinus” vestigden zich in Diest in 1645 en richten het “Klooster der Lorreinoozen” op. In 1697 verlaten ze de stad echter weer, waardoor de gebouwen een nieuwe bestemming kregen. Het is onduidelijk wanneer brouwerij Het Hoefijzer zich hier vestigde, maar uit archiefstukken blijkt dat ze alleszins reeds in 1723 bestond. Later is deze brouwerij overgenomen door door de familie Sooghen en vervolgens door Jan Ooms tot deze in 1967 de brouwerij definitief sloot. Er werden verschillende biertjes gebrouwen waarvan de Nova Diest en Kerels Bier de bekendste waren. Ook werd er Diesters Gildenbier gebrouwen.

Brouwerij Den Ossekop:

Deze brouwerij was gevestigd langs de Koning Albertstraat, op de plek van de huidige KBC bank, op de hoek van de Ossekopstraat. Tussen de 1918 en 1940 was dit een van de bekendste brouwerijen in Diest. Volgens de Diestenaren werd hier destijds het beste Gildenbier van de stad gebrouwen.

Brouwerij Allen

Brouwerij Allen brouwde bier tot 1963. Er werden verschillende biertjes gebrouwen waaronder het Gildenbier en de Double Diest.

Andere verdwenen brouwerijen zonder info:

Brouwerij Severijns
Brouwerij Trompet
Brouwerij M. Van Santen
Brouwerij De Rode Hand (Brasserie La Main Rouge)
Brouwerij Hermans-Corsouls
Brouwerij Mouterij De Proosdij
Brouwerij Eugene Michiels
Brouwerij De Halve Maan

Noot van de auteur:

Zelf ben ik geboren in 1984 en behoor ik tot een generatie Diestenaren die geboren is zonder brouwerij in de stad. Gezien de rijke biergeschiedenis van de stad is het de eerste generatie in eeuwen, mogelijk zelf sinds de middeleeuwen. Opgroeien zonder lokaal bier is gelukkig niet zo erg want dan mag je toch geen bier drinken. Tegen de tijd dat ik oud genoeg was om stiekem een biertje te drinken, was de traditie alweer hervat door de Loterbol, maar dat was eerder een exclusiever biertje, waarvan ik er zeker nooit teveel gedronken heb, Dat was wel anders met het Gildenbier. Desondanks het in Haacht gebrouwen wordt, was het toch nog steeds aanwezig op typisch Diesterse aangelegenheden, zoals feesten en fuiven in de Hallezaal, schoolreünies en natuurlijk Chrysostomos. De avonden dat er Gildenbier getapt werd waren ook de meest memorabele en strompelde menig Diestenaar na afloop weer naar huis als een ware “Loterbol”.

Bierviltjes, Bieretiketten, Bierreclames verkopen of ruilen:

Ter aanvulling van deze website ben ik altijd op zoek naar objecten die betrekking hebben tot de Diesterse biergeschiedenis. Dit kan gaan van bierviltjes, bieretiketten, bierreclames, bierglazen etc.

Ik ben geen verzamelaar, maar wil de objecten documenteren en digitaliseren omwille van hun historisch karakter. De foto’s / scans zullen op deze website gebruikt worden ter documentatie van de geschiedenis van Diest. Achteraf zullen ze weer te koop aangeboden worden op deze website. Zo komen ze hopelijk goed terecht bij een lokale verzamelaar.

Heb je zelf enkele objecten met betrekking tot de biergeschiedenis van Diest en wens je deze te verkopen of ruilen? Neem dan zeker even contact met me op via mail op bert@bbits.be

Bronnen & Nuttige links: