De Citadel van Diest is een van de overblijfselen van de geschiedenis als vestingstad. Oorspronkelijk opgericht als onderdeel van de 19e eeuwse verdedigingsgordel rond Diest, was de Citadel in een recenter verleden de thuisbasis van de Para’s. Nadat in 2011 een einde kwam aan de militaire functie van de Diesterse Citadel is het nu een van de bezienswaardigheden in de stad.
De Citadel vandaag
De Citadel van Diest is een stadsdeel dat vandaag de dag volop in ontwikkeling is. Na het verlaten van de Para’s in 2011, was de stad op zoek naar nieuwe duurzame invullingen voor de site. Voor een tijdje was er een ambitieus plan om een nieuw ziekenhuis te bouwen op de site, maar dat is sinds 2017 volledig van de baan.
In 2025 start men met de eerste fase van de nieuwe invulling van de Citadel. Zo zal er bovenop op de courtines een groendak ingericht worden als openbaar park, met panoramische uitkijkplekken over het paradeplein. Daarnaast zal de Hagelandse Academie voor Beeldende Kunst zijn intrek nemen in de courtines en komt er ook een nieuw toeristisch onthaal. De stad zoekt nog concessiehouders voor de overige courtines, die gebruikt kunnen worden door lokale handelaars en verenigingen.
Parkeerterrein de Citadel
De Citadel is een van de gratis randparkings in Diest op slechts 5 minuten van het centrum. De entree via de oprijlaan is bereikbaar via beide richtingen langs de Leuvensestraat.
- 175 plaatsen 24/24 uur beschikbaar
- 120 extra plaatsen (binnen groene poort) van maandag tot zaterdag tussen 8 en 20 uur beschikbaar
>> Klik hier voor meer info over Parkeren in Diest
Pegasusmuseum
Gedurende meer dan 50 jaar was de citadel de thuisbasis van het Eerste Bataljon Paracommando’s. Bij de stichting van het bataljon werd “Pegasus, het gevleugelde paard” aangenomen als hun symbool. De laatste Para’s verlieten de citadel in 2011, maar hun geschiedenis wordt levend gehouden in het Pegasusmuseum dat zich in de citadel bevindt. Dmv een tentoonstelling worden hun leven en missies in beeld gebracht.
Wandelen
Vandaag de dag vormt het omliggende citadelbos een aangenaam wandelpark, vlakbij de stad. Onderweg passeer je langs de oude grachten, met enkele prachtige uitzichten op het militair verleden van de citadel. Het gebied, in beheer van Natuur & Bos, herbergt een verscheidenheid aan plant- en dierenleven, waaronder oude beuken, mos, paddenstoelen, vogels, vleermuizen en zoogdieren. Naast de 150 jaar oude beuken bestaat het loofbos verder uit eiken, elmen en wilgen.
Geschiedenis van de Citadel
De Citadel van Diest is gelegen op de Allerheiligenberg en maakte deel uit van de 19e eeuwse verdedigingsgordel rond de stad. Die verdedigingsgordel kwam er na de afscheiding van België van Nederland in 1830. Door de strategische ligging van Diest werd de stad uitgebouwd tot een heuse vestingstad, om te voorkomen dat de Hollanders bij een eventuele aanval zouden kunnen doorstoten naar Brussel.
De kernvesting werd tussen 1837 en 1844 aangelegd. De bouwwerkzaamheden van de Citadel gingen in 1846 van start en werden voltooid in 1856. Tegen de tijd dat de werkzaamheden voltooid waren, was het oorspronkelijke doel ervan reeds achterhaald. Nederland vormde na de ondertekening van een verdrag in 1839 immers geen dreiging meer.
Militair vernuft
Een citadel is een vaak stervormige versterking die een vestingstad domineert en zelfstandig verdedigbaar is.
Er werd gebouwd in een traditionele gebastioneerde 5-hoek met 2 symmetrische stadsfronten. Het geheel was omgeven met droge grachten. Oorspronkelijk was de citadel enkel toegankelijk vanaf de Zichemsespoort. Later is de toegang verlegd naar de Leuvensepoort. Voor de toegangspoort lag een ophaalbrug. Tussen de citadel en het Fort Leopold bestond een visueel contact, nodig om de operaties te coördineren.
Naast een louter militair strategische en verdedigende functie was de citadel eveneens berekend op de huisvesting van een 600 à 800 manschappen tellend garnizoen dat, bij eventueel beleg, moest in staat zijn volledig autonoom in zijn behoeften te voorzien.
Tijdlijn
Bouw van de Citadel
De bouw van de citadel gaat van start in 1846 en wordt 10 jaar na aanvang voltooid in 1856.
Tuchtcompagnie
Begin de 20e eeuw was het nut van de verdedigingsgordel rond Diest al lang achterhaald en begon men aan de afbraak ervan. De Citadel kreeg in 1906 een nieuwe bestemming en werd ingericht om onderdak te bieden aan een tuchtcompagnie
Depot 3e Legerkorps
Na de eerste wereldoorlog, tussen 1920 en 1930 bood de citadel onderdak aan het depot van het 3e legerkorps.
Gevangenis
Tijdens de tweede wereldoorlog, tussen 1940 en 1945 werd de citadel eerst bezet door de Duitser en vervolgens door de geallieerden om ze te gebruiken als gevangenis.
Noodwoningen op de Citadel
Na de oorlog, in 1946, stelde het toenmalige ministerie van defensie de citadel ter beschikking om er 63 noodwoningen te bouwen, in afwachting van de wederopbouw van het land.
Voorbereidingen komst Para’s
In 1949 startte men met de voorbereidingen om het eerste bataljon der para’s er te huisvesten
Thuisbasis Eerste Bataljon Para’s
In 1953 neemt het Eerste Bataljon Para’s hun intrek in de Citadel
Beschermd Monument
In 1996 verkreeg de citadel officieel de status “Beschermd Monument” als onderdeel van de 19e eeuwse verdedigingsgordel rond Diest.
Vertrek Eerste Bataljon Para’s, Stad wordt eigenaar
In 2011 vertrekken de Para’s weer uit Diest en komt de Citadel leeg te staan. Stad Diest koopt de terreinen en wordt zo eigenaar van De Citadel.
Kaarten uit 1859
